Literatuur: onderwijssociologie


Ben Wilbrink

A. H. Halsey, Jean Floud, and C. Arnold Anderson, (Eds) (1961). Education, economy, and society. A reader in the sociology of education. New York: Free Press. LCCC 61-9167.




Peter McLaren (1986/1993). Schooling as a ritual performance. Routledge. isbn 041508265X (ingevoegd: knipsels De Volkskrant 'Blokken in de klas'; Review by Mary Ann Doyle 1996 in Educational Researcher; Biesta, G., & Miedema, S. (1995). Provisional utopias in a post-colonial world. Een interview met Peter McLaren. Comenius, 15, 335-347.)


annotatie: De school of de klas als de plek waar jongeren zo’n groot deel van hun leven doorbrengen: hoe zou die plek zijn te beschrijven? Zo’n beschrijving geven in fysieke termen, wie waar zit en wat doet, is eenvoudig genoeg, maar waar het om gaat is de betekenis van gedrag in schoolse situaties, en hoe gedrag van anderen wordt beleefd. Wanneer een antropoloog observaties in klassikaal onderwijs gaat doen, dan hoeft het niet te verbazen wanneer onderwijs wordt beschreven als een samenstel van rituelen. Voor McLaren zit daar niets denigrerends in, integendeel: de mens heeft rituelen nodig om ordening in zijn dagelijks leven te kunnen houden. McLaren poneert nu dat de rituelen die hij heeft waargenomen vaak niet van een opbouwend soort zijn, maar veeleer overlevingsstrategieën zijn, of tenminste strategieën die het mogelijk maken de schooltijd uit te dienen. Met zo’n generaliserende stelling laat McLaren uitdrukkelijk ruimte voor een kleine groep leerlingen die bij de traditionele didactische rituelen baat vinden en daar positief op reageren. De studie van McLaren heeft een verontrustende strekking: het gaat niet goed met het onderwijs juist in die situaties waar dat oppervlakkig wel goed lijkt te gaan. Tegelijk signaleert hij dat er in beginsel veel ruimte voor meer positieve rituelen is, en dat daarvoor geen andere belemmeringen zijn dan de kracht van de traditie en de druk van buitenaf in de vorm van voorgeschreven lessen, methoden en toetsen. McLaren deed zijn onderzoek in Amerikaanse scholen met vooral leerlingen uit minderheden, en hoewel zijn boek controversieel is brengt het op een bijzondere manier het ‘verborgen curriculum’ in beeld, waarvan het bestaan door niemand wordt ontkend.



Claude Grignon (1971). L'ordre des choses. Les fonctions sociales de l'enseignement technique. Les Éditions de Minuit. beroepsonderwijs in Frankrijk 60er jaren, door sociologische bril


beroepsonderwijs in Frankrijk 60er jaren



Bob ten Bruggencate (2005). Het laatste kwartier. Gelijke kansen in het Groningse onderwijsbeleid in de jaren 1975-2000. Van Gorcum isbn 902324091X proefschrift (promotor: Jules Peschar) (Commissie: Van Wieringen, Meijnen, Leune)















1 juli 2016 \ contact ben at at at benwilbrink.nl      

Valid HTML 4.01!       http://www.benwilbrink.nl/literature/sociologie.htm